منو
بر طبق روایات در سال ۲۰۰ هجری قمری مامون خلیفه عباسی به اجبار امام رضا (ع) را از مدینه در عربستان به ایران آورد که حکومت خود را بظاهر دوستدار خاندان رسالت نشان دهد چند سال بعد امام رضا (ع) به دست مامون با زهر، مسموم و به شهادت رسانده می‌شود و در بالای سر هارون الرشید پدر مامون به خاک سپرده شد. هم‌اکنون شهر مشهد به محوریت حرم امام رضا (ع) سالانه پذیرای میلیون‌ها زائر از سراسر جهان اسلام است.
حرم امام رضا(ع) مجموعه‌ای است از مسجدها، آرامگاه ها، رواق ها، صحن ها، کتابخانه‌ها و موزه هایی که حول حرم شریف بتدریج بن ا شده‌اند که در این میان مسجد بالاسر و مسجد گوهرشاد از مهمترین بن اهای پیوسته به حرم هستند. قدیمی ترین بخش‌های حرم مربوط به سال ۶۱۰ هجری قمری (۱۲۳۰ م ) است. مساحت حرم از ۱۲ هزار متر مربع در گذشته به یک میلیون متر مربع فعلی می‌رسد که این حرم را به یکی از بزرگترین اماکن مذهبی جهان تبدیل کرده است. هم‌اکنون ۹ صحن و ۲۶ رواق در حرم امام رضا وجود دارد. هر صحن، شامل یک فضای باز و محصور است که رواق‌ها و ایوان‌هایی در پیرامون آن وجود دارد. مساحت مجموع صحن‌های حرم، ۲۲۵/۲۲۳ مترمربع است. صحن‌های انقلاب و آزادی، دو صحن تاریخی مجموعه حرم محسوب می‌شوند. صحن‌های جمهوری اسلامی و قدس پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷، و صحن‌های جامع رضوی، غدیر، کوثر و هدایت در طرح توسعه حریم رضوی بن ا شدند. بزرگترین صحن، صحن جامع رضوی به مساحت ۶۰/۱۸۸ مترمربع است که در ظلع جنوب حرم قرار دارد. فضاهای مسقف و محصور در پیرامون حرم، رواق نامیده می‌شوند. اکنون بزرگترین رواق حرم، رواق امام خمینی (ره) به مساحت ۶/۳۰۰ مترمربع است که قبلاً صحن بوده و بعدها مسقف شده است رواق‌های دارالحُفّاظ، دارالسّیاده، دارالشّرف، دارالشّکر، دارالفیض، توحیدخانه، گنبد الله‌وردی‌خان، دارالسّعاده، دارالضّیافه، گنبد حاتم‌خانی، دارالسّلام، دارالسّرور، دارالعزّه، دارالذّکر، دارالزّهد، شیخ بهاءالدین، دارالعباده، دارالاخلاص، دارالولایه، دارالاجابه، دارالهدایه، دارالرّحمه، دارالحکمه، دارالحجّه، امام خمینی، دارالمرحمه از دیگر رواق‌های مجموعه حرم هستند. رواق شیخ طوسی و رواق شیخ حر عاملی رواق‌های زیربستی حرم در غرب و شرق رواق دارالحجّه، و رواق‌های کوثر ، غدیر و دارالکرامه نیز، رواق‌های اقماری صحن جامع رضوی را تشکیل می‌دهند.در حرم امام رضا افراد سرشناس و مهمی هم مدفون هستند که در این مقاله به بعضی از این افراد اشاره می‌کنیم : شیخ‌المحدثین محمد بن حسن معروف به شیخ حر عاملی از دانشمندان شیعی و صاحب کتاب مشهور وسائل‌الشیعه است. آرامگاه او در شمال شرقی صحن انقلاب واقع شده‌است. شیخ بهاءالدین محمد عاملی معروف به شیخ بهایی از دانشمندان بزرگ شیعی معاصر با شاه عباس صفوی است. آرامگاه وی در رواقی به همین نام واقع در ضلع شمالی صحن امام خمینی قرار دارد. مقبره ابوعلی فضل بن حسن طَبْرَسی ملقب به امین‌الاسلام و مشهور به شیخ طبرسی در قسمت شمالی حرم رضوی قرار دارد و دیگران شیخ جعفر مجتهدی (عارف شیعه) /مجتبی قزوینی خراسانی (مجتهد شیعه) /هاشم قزوینی (مدرس و عالم شیعه) /سید رضا کامیاب (نماینده مجلس مشهد ) /علی‌اکبر نهاوندی (نویسنده و عالم شیعه) /علی فلسفی (فقیه و مجتهد شیعه) /محمدتقی شریعتی (فعال سیاسی–مذهبی و پدر علی شریعتی) /عباس واعظ طبسی (تولیت آستان قدس رضوی از سال ۱۳۵۹ خورشیدی تا ۱۳۹۴) /سید حسن طباطبایی قمی (مرجع تقلید) /حسنعلی مروارید (فقیه شیعه)/هارون الرشید (خلیفهٔ عباسی) /شیخ طبرسی (از فقهای شیعه قرن ۶ ه. ق) /الله‌وردی خان (سپهسالار امپراتوری صفوی، حاکم ایالت فارس امپراتوری صفوی، بانی ۳۳ پل اصفهان و مدرسهٔ خان شیراز) /شیخ بهایی (دانشمند عصر صفوی) /حر عاملی (از فقهای شیعه قرن ۱۱ ه. ق) /شیخ حسنعلی اصفهان ی (معروف به نخودکی از علمای سده ۱۳ ه.ق شیعه) /عباس میرزا نایب السطنه (پسر بزرگ و ولیعهد فتحعلی شاه قاجار متوفی ۱۲۴۹ ه. ق) /امیر اسدالله علم (نخست‌وزیر و وزیر دربار و از رجال دورهٔ پهلوی) /غلامحسین تبریزی (از عالمان شیعه و امام جماعت مسجد گوهرشاد) /علامه محمد تقی جعفری /سید عبدالله شیرازی (مرجع تقلید) /غلامرضا طبسی (خطیب شیعه) /ادیب نیشابوری (شاعر) /غلامرضا قدسی (شاعر) /محمدتقی ادیب نیشابوری (شاعر) /سید عبدالکریم/هاشمی‌نژاد (مجتهد و مبارز انقلاب اسلامی ایران) /سید عزالدین حسینی زنجانی (مرجع تقلید شیعیان) /سید محمدهادی میلانی (مرجع تقلید شیعیان) /محمدتقی آملی (فقیه شیعه) /سید احمد خسروشاهی (فقیه شیعه) / شیخ محمدعارف عباسی معروف به پیر پالان‌دوز . در پایان امیدواریم که با سفری زیارتی سیاحتی به مشهد و زیارت مرقد مطهر هشتمین اختر تا بن اک ولایت روح خود را به آرامش برسانید و از سفرتان لذت کامل ببرید.
